Interview Sjef Drummen
"Het huidige systeem kweekt kleine narcistjes"
auteur: Barbara le Noble
Sjef Drummen is onderwijspionier pur sang, een creatieve out-of-the-box denker en voorstander van volledig autonoom leren. De co-founder van Agora onderwijs (zie het artikel in deze krant over alternatieve scholen) stelt dat het huidige onderwijs failliet en onethisch is. De Britse krant The Guardian omschreef Agora-onderwijs als ‘een van de meest briljante ideeën om de wereld opnieuw in te richten’. De eerste school werd gestart in 2014, en inmiddels is het een grote organisatie met zo’n 1000 leerlingen en 100 medewerkers, verspreid over 5 verschillende landen: Nederland, Nederlandse Antillen, Polen, België en Israël.
“Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en hebben allemaal ‘leerhonger’. De intrinsieke motivatie is bij ons het uitgangspunt. Als een leerling architect wil worden, komt hij er vanzelf achter dat wiskunde en natuurkunde noodzakelijk zijn voor dat beroep. De coaches – we noemen ze geen leraren maar coaches - begeleiden de kinderen op hun zoektocht naar de juiste experts en kennisbronnen om hen verder te brengen.” Drummen schuwt de confrontatie niet. “Mensen lijden aan educatieve alzheimer. Ze hebben mayonaise in de hersenen. Mijn taak is het om hen te ontmayonaisen”.
Ongelijk behandelen
Agora scholen geloven niet in ‘gelijke behandeling’. Dat klinkt misschien raar maar is eigenlijk heel logisch. Drummen hanteert de stelling: Behandel kinderen ongelijk. Laat kinderen merken dat ze allemaal uniek en daardoor waardevol zijn. Zonder algemene standaard, zonder norm is er geen pestgedrag, want niemand wijkt af. Ook wordt niemand beoordeeld op zijn prestaties want toetsen doen ze niet aan. Fouten maken mag, nee moet! “Celebrate your failures” aldus Drummen.
“Het reguliere onderwijs kweekt narcistjes die gefocust zijn op prestatie. Iedere keer als ze achten en negens halen krijgen ze applaus: van hun ouders en docenten en ze worden door andere kinderen ‘slim’ genoemd. Dat is een egoïstisch uitgangspunt. Op Agora leren we kinderen dat ze leren voor de ander omdat de ander voor de bevestiging zorgt, die geeft je applaus." Drummen is heel duidelijk over waarom het systeem onethisch is. “Ik vind het een schande dat we het onderscheid maken door middel van vmbo-locaties en categorale gymnasia. Wat we tegen kinderen zeggen is: jullie zijn de slimmen, en jullie zijn de dommen, maar dat is niet zo. Maar zo gaan die kinderen zich wel voelen.”
Relationeel autonoom leren, helpt kinderen zich te ontwikkelen tot zelfstandig denkende burgers. Want hoewel ze autonoom leren kan de relationele component nooit ontbreken. Echter denkt niet iedereen daar zo over. Erik Meester, docent en onderwijsontwikkelaar Pedagogische Wetenschappen en Anna Bosman, hoogleraar aan de Radboud Universiteit stellen dat ‘niet-traditionele onderwijsvormen zoals gepersonaliseerd leren een gevaar vormen voor de democratie’. (1) In het blog werd een relatie gelegd tussen een gemeenschappelijke kennisbasis als verbindend element voor de democratie.
Hoe ziet Drummen dit?
“De kern van de democratie is juist dat uit de veelheid van meningen een gezamenlijk draagvlak wordt gecreëerd, uitgaande van het respect voor elkaars autonomie. Daar waar geen respect is voor de autonomie van de ander ontstaat de polarisatie, zoals in de VS. De vrijheid van meningsuiting en de daarbij behorende diversiteit, is juist een kernkwaliteit van de democratie. Agora kenmerkt zich juist door een democratische benadering. Gewaarborgd in de dagelijkse dagstart waarbij kinderen leren te luisteren en argumenteren. Het feit dat mensen hun gelijk proberen te halen met tendentieuze, nergens op gebaseerde schijnwetenschap, baart mij toch echt wel zorgen. En wat veel wetenschappers ontberen is jarenlange ervaring in dat onderwijs, waardoor ze niet stoelen op empirie.”
Sjef Drummen geeft lezingen over onderwijs. Meer weten? www.onderwijskunstenaar.nl
Bron: